دانش آموزان با معلم

 

 بقیه تصاویر در ادامه مطلب

ادامه نوشته

 

داستان کوتاه: نامه ای به خدا

یک روز کارمند پستی که به نامه‌هایی که آدرس نامعلوم دارند رسیدگی می‌کرد متوجه نامه ای شد که روی پاکت آن با خطی لرزان نوشته شده بود نامه‌ای به خدا!

با خودش فکر کرد بهتر است نامه را باز کرده و بخواند. در نامه این طور نوشته شده بود:
خدای عزیزم بیوه زنی 83 ساله هستم که زندگی ام با حقوق ناچیز باز نشستگی می‌گذرد. دیروز یک نفر کیف مرا که صد دلار در آن بود دزدید. این تمام پولی بود که تا پایان ماه باید خرج می‌کردم. یکشنبه هفته دیگر عید است و من دو نفر از دوستانم را برای شام دعوت کرده‌ام، اما بدون آن پول چیزی نمی‌توانم بخرم. هیچ کس را هم ندارم تا از او پول قرض بگیرم. تو ای خدای مهربان تنها امید من هستی به من کمک کن.
کارمند اداره پست خیلی تحت تاثیر قرار گرفت و نامه را به سایر همکارانش نشان داد. نتیجه این شد که همه آنها جیب خود را جستجو کردند و هر کدام چند دلاری روی میز گذاشتند. در پایان 96 دلار جمع شد و برای پیرزن فرستادند.
همه کارمندان اداره پست از اینکه توانسته بودند کار خوبی انجام دهند خوشحال بودند.
عید به پایان رسید و چند روزی از این ماجرا گذشت، تا این که نامه دیگری از آن پیرزن به اداره پست رسید که روی آن نوشته شده بود: نامه‌ای به خدا!
همه کارمندان جمع شدند تا نامه را باز کرده و بخوانند. مضمون نامه چنین بود:

خدای عزیزم، چگونه می‌توانم از کاری که برایم انجام دادی تشکر کنم. با لطف تو توانستم شامی ‌عالی برای دوستانم مهیا کرده و روز خوبی را با هم بگذرانیم. من به آنها گفتم که چه هدیه خوبی برایم فرستادی. البته چهار دلار آن کم بود که مطمئنم کارمندان اداره پست آن را برداشته‌اند!

 

پروفسور حسابی، پدر فیزیک ایران

پروفسور محمود حسابی پدر علم فیزیک ایران و دانشمند برجسته معاصر این مرز و بوم خدمات علمی بی شماری در طول ۷ دهه زندگی پربارش از خود بر جای گذاشت.

 

پروفسور محمود حسابی یکی از نوابغ قرن بیست هستند . ایشان دومین نفری هستند که به مقام کْرس اینشتین رسیدند. (اولین نفری که به این مقام رسید  آلبرت اینشتین بود)  و یادبود این مقام را آلبرت اینشتین به ایشان اهدا کردند.
در کودکی به لبنان رفتند زیرا پدر ایشان ، معزالسلطنه (عباس حسابی) ،به عنوان سر قنسول‌گری (سفارت) ایران در آنجا برگزیده شد. پدر وی پس از چند سال برای کسب منافع بیش تر به تهران بازگشت و پس از مدتی با یک زن که می توانست منافع ایشان را در دربار تأمین کند ازدواج کرد. همسر جدید به علت حسودی به گوهرشاد خانم (مادر دکتر حسابی) معزالسلطنه را مجبور کرد تا آن ها را از بین ببرد. تا پیش از این یک خانه از طرف قنسول‌گری در اختیار گوهرشاد خانم و دوپسرش قرار داشت ولی بعد از ازدواج معزالسلطنه خانه را از آن ها گرفتند و مقرری آن ها را نیز قطع کردند و عباس خان حسابی دوبار به لبنان بازگشت تا زن و دو فرزند خود را از بین ببرد ولی به لطف خدا آن ها زنده ماندند.
بعد از آن اوضاع زندگی محمود و خانواده اش خیلی بد شد تا این که او وبرادرش ،محمد، مجبور به باربری در خیابان‌های بیروت شدند تا زندگی بگذرانند.
با این همه پروفسور حسابی توانستند در رشته های ادیات ، برق ، مهندسی معدن ، پزشکی ، فیزیک محض و ... تحصیلات عالی داشته باشند. نکته جالب این جا است که ایشان پایان نامه دکترای خود را در سن بیست و پنج سالگی ارائه کردند.

 

برخی افتخارات ایشان :
اثبات نظریه بی نهایت بودن ذرات
تأسیس دانشگاه تهران
طراحی اولین نقشه راهی ایران (جالب است بدانید این نقشه با عکس‌های ماهواره‌ای که بعدا گرفته شد کامل مطابقت دارد)
راه اندازی اولین رادیو ایران
دریافت اولین نشان اوفیسیه دو لالوژیون دو نور
دریافت بالاترین (دومین) نشان کوماندور دو لالوژیون دو نور
و ...
این تنها بخشی از زندگی پرفراز و نشیب این استاد بزرگوار است. حقیقت این است که زندگی ایشان در یک پست در یک وبلاگ کوچک هرگز جا نخواهد گرفت.
برای مطالعه بیش‌تر به زندگی نامه ایشان، تحت عنوان استاد عشق مراجعه شود.
وی در سال 1281 ه.ش در تفرش متولد شد و در 12 شهریور 1371 ه.ش در بیمارستان دانشگاه ژنو به هنگام معالجه قلبی درگذشت. بنا به وصیت پروفسور مزار ایشان در شهر دانشگاهی تفرش قرار دارد.

مقام معظم رهبری در سال ۱۳۶۶ زمانی که در کسوت ریاست جمهوری بودند، طی پیامی به مراسم بزرگداشت پروفسور حسابی با عنوان «۶۰ سال فیزیک ایران» در توصیف شخصیت پروفسور حسابی عنوان داشتند: «خدمتی که دکتر محمود حسابی به فرهنگ ایران نمودند کمتر از خدمتی نیست که ایشان به علم فیزیک کردند».

سیدمحمود حسابی در سال ۱۲۸۱ ه.ش از پدر و مادری تفرشی در تهران متولد شد. پایه گذاری علوم نوین و تاسیس دانشسرای عالی، دانشکده های فنی و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده ها کتاب و جزوه و راه اندازی و پایه گذاری فیزیک و مهندسی نوین، ایشان را به پدر علم فیزیک و مهندسی نوین و به عبارتی اینشتین ایران معروف کرد. حدود ۷۰ سال خدمت علمی در گسترش علوم مختلف و نیز پایه گذاری مراکز آموزشی، پژوهشی، تخصصی، علمی و... از جمله اقدامات ارزشمند استاد به شمار می رود. این دانشمند بزرگ فیزیک سرانجام پس از ۷۰ سال تلاش و ممارست در راه علم و دانش در 12شهریور ۱۳۷۱ در بیمارستان قلب ژنو بدرود حیات گفت.

زندگی نامه و جریان فعالیت های این دانشمند بلند آوازه در ادامه از زبان فرزندش از نظرتان می گذرد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پروفسور حسابی همواره این نکته را عنوان می کردند که به دلیل وجود ۴ ویژگی و خصوصیت بارز در شخصیت امام خمینی (ره)، یعنی صبر، محبت ،احترام و راستگویی، ایشان تا این اندازه در قلب مردم و به ویژه جوانان جای داشتند.

دستاوردهای علمی
پروفسور حسابی در زمان حیات و درطول عمر پربار خویش دستاوردها و خدمات علمی و فرهنگی شایان توجهی ارائه کردند که ما دراین جا به بخشی از آن ها اشاره می کنیم. فعالیت در ۳ نسل کاری و آموزش ۷ نسل استاد و دانشجو از خدمات ارزنده پروفسور حسابی به شمار می رود، ضمن آن که پروفسور حسابی در تاسیس بسیاری از مراکز علمی و پژوهشی نیز نقش داشت و پست های مهم بسیاری را نیز برعهده داشت که ازجمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد: تاسیس مدرسه مهندسی وزارت راه درسال ۱۳۰۷، ساخت اولین رادیو در کشور درسال ۱۳۰۷، ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی در ایران (۱۳۱۰)، نصب و راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران (۱۳۱۰)، تعیین ساعت ایران در سال ۱۳۱۱، تاسیس مرکز عدسی سازی دیدگانی-اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران، اولین رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، وزیر فرهنگ در دولت دکتر مصدق در سال ۱۳۳۰، مخالفت با طرح قرارداد ننگین کنسرسیوم و کاپیتولاسیون در مجلس، پایه گذاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (۱۳۳۰)، پایه گذاری مرکز تحقیقات و راکتور اتمی دانشگاه تهران، تاسیس سازمان انرژی اتمی و عضو هیئت دائمی کمیته بین المللی هسته ای (۱۳۳۰)، تدوین قانون استاندارد و تاسیس موسسه استاندارد ایران (۱۳۳۳)، تاسیس اولین رصدخانه نوین در ایران، تشکیل و به عهده گرفتن ریاست کمیته پژوهشی فضایی ایران و تاسیس انجمن موسیقی ایران. پروفسور حسابی آثار تالیفی متعددی نیز از خود برجای گذاشته است.

اعتقادات مذهبی و باورهای دینی
اعتقادات مذهبی پروفسور حسابی، ریشه هایی عمیق داشت. وی در دوران طفولیت حافظ قرآن کریم شد. استاد اعتقاد داشت که طبیعت تحت آهنگ موزون و عرفانی خود درحال نیایش است و همچنین تئوری بی نهایت بودن ذرات را با وحدت وجود مرتبط می دانستند.وی فرزندان خود را از کودکی ملزم به فراگیری و انجام فرایض دینی می کرد و در زمان اداره اولین بیمارستان خصوصی در ایران (بیمارستان گوهرشاد، سال ۱۳۱۲ه. ش) باوجود جو حاکم، کارکنان خانم ملزم به رعایت حجاب کامل بودند که این موضوع نشانگر پای بندی استاد به مبانی و اصول اعتقادی بود.

دیدار با اینشتین
استاد درباره نظریه «بی نهایت بودن ذرات» با چندین دانشمند اروپایی مکاتبه و ملاقات می کند و همه آنان توصیه می کنند که وی بهتر است به طور مستقیم با دفتر پروفسور اینشتین تماس بگیرد. پروفسور حسابی جریان این ملاقات را چنین نقل می کند: وقتی برای اولین بار با بزرگ ترین دانشمند فیزیک جهان «آلبرت اینشتین» روبه رو شدم، ایشان را بی اندازه ساده، آرام و متواضع یافتم. نظریه خود را برایش توضیح دادم. بعد از این که نگاهی به برگه های محاسباتی من انداخت، گفت که یک ماه دیگر باهم ملاقات می کنیم. یک ماه بعد وقتی دوباره به ملاقات اینشتین رفتم، به من گفت: من به عنوان کسی که در فیزیک تجربه ای دارم، می توانم به جرات بگویم نظریه شما در آینده ای نه چندان دور، علم فیزیک را متحول خواهد کرد اما باید روی نظریه خود بیشتر کار کنید. من به دستیارم خواهم گفت که همه امکانات لازم را دراختیار شما بگذارد. اولین روزی که کارم را در آزمایشگاه شروع کردم، متوجه شدم یک دسته چک سفید که تمام برگه های آن امضا شده بود، داخل یکی از کشوها جا مانده است. به سرعت آن را نزد رئیس آزمایشگاه بردم و مسئله را توضیح دادم که رئیس دانشگاه گفت: این دسته چک متعلق به شماست که لوازم و تجهیزات تحقیقاتی موردنیاز خود را بدون تشریفات اداری تهیه کنید. این امکان برای تمام پژوهشگران این آزمایشگاه فراهم شده است.گفتم اما با این روش امکان سوء استفاده وجود دارد، او درپاسخ گفت: این اقدام درصد پیشرفت های علمی را به حدی بالا می برد که تاثیر خطاهای احتمالی همکاران دراین مقوله بسیار ناچیز است.پس از مدت ها تحقیق، سرانجام نظریه ام آماده شد و درخواست جلسه دفاعیه را به دانشگاه پرینستون فرستادم و روز دفاع مشخص شد. دراین روز در بدو ورود به سالن، اینشتین درمقابل من ایستاد و ابراز احترام کرد و به دنبال او دیگر استادان و دانشمندان هم برخاستند. سپس پای تخته رفتم و سعی کردم با عجله نظراتم را بگویم که پروفسور اینشتین من را صدا کرد و گفت: چرا این همه با عجله؟ گفتم: نمی خواهم وقت شما و استادان را بگیرم ولی ایشان با محبت گفتند: شما الان پروفسور حسابی هستید و من و دیگران دانشجوی شما، بنابراین وقت ما کاملا دراختیار شماست. آن جلسه دفاعیه یکی از شیرین ترین و آموزنده ترین لحظات زندگی ام بود. من بزرگ ترین درس زندگی ام را نیز آن جا آموختم که هرچه انسانی وجود ارزشمندتری دارد، به همان اندازه متواضع تر و مودب تراست.

دیدار با امام خمینی (ره)
پس از انقلاب، دکتر حسابی با امام خمینی (ره) دیداری داشتند که زمانی که امام(ره) به اتاقی که مدعوین نشسته بودند، وارد شدندابتدا به سمت پروفسور حسابی آمدند و وی را دعوت به نشستن کردند و سپس فرمودند: شما ۷ نسل خدمت ارزنده به این مرز و بوم داشته اید و ۷ نسل استاد و دانشجو برای کشور تربیت کرده اید و صلاح نیست که من پیش از شما بنشینم. این حرکت امام(ره) باید الگویی باشد برای همه مسئولان ما که با حمایت از نخبگان جامعه، زمینه ای فراهم کنند که این قشر بدون هیچ دغدغه ای در کشور فعالیت کنند.

الگوی توسعه مد نظر پروفسور حسابی
استاد همیشه به شاگردانش می گفت: «زندگی یعنی پژوهش و فهمیدن چیزی جدید». پروفسور حسابی معتقد بود که وقت را نباید تلف کرد و ما باید از همه فرصت ها برای پیشرفت و توسعه کشور استفاده کنیم. وی همچنین معتقد بود:« ایران جزیره هوش و ذکاوت است اگر کار کنیم، زحمت بکشیم، از سرمایه چیزی کم نداریم». دکتر حسابی همواره یک جمله را تکرار می کردند که جوانان ایرانی برپایه 4 ویژگی که در امام خمینی (ره) می دیدند یعنی «صبر ،محبت، احترام و راستگویی» انقلاب کردند. بدیهی است که اگر می خواهیم این انقلاب را حفظ کنیم باید این 4 اصل از سوی همه مدیران ما رعایت شود.پروفسور حسابی در آخرین لحظات حیات خود نیز به چیزی جز مطالعه و افزایش دانش خویش نمی اندیشید و درحالی که روی تخت بیمارستان دانشگاه ژنو واپسین ساعات عمر خود را سپری می کرد، در کمال حیرت متخصصان و پزشکان بیمارستان ،حتی یک لحظه مطالعه را کنار نگذاشت.

متفرقه
نام منبع: پایگاه اطلاع رسانی میگنا

 

 

بهداشت محیط مدرسه

یک چهارم از شبانه روز را ما در محیط مدرسه به سر می بریم به همین دلیل بررسی دقت در این محط خالی از لطف نیست

مدرسه جزئی از اجتماع بزرگ انسانی وخانة دوم ما دانش آموزان است که برای فراگیری علم وتحصیل هر روز ساعاتی را در آن به سر می بریم ، شاید به راحتی بتوان گفت : یک چهارم از شبانه روز را ما در محیط مدرسه به سر می بریم به همین دلیل بررسی دقت در این محط خالی از لطف نیست اما قبل از بررسی محیط مدرسه باید ببینیم اصلاً منظور از محیط چیست تا بتوانیم درباره محیط مدرسه گفتگو کنیم . محیط در فرهنگ عبارت است از فضا ، پس وقتی می گوییم محیط مدرسه، منظورمان فضای مدرسه است که این فضا شامل حیاط ، باغچه ، کلاسها ودستشوی ها وآبخوری و… به عبارت کل همة مدرسه است . خوب حالا باید فکر کنیم این محیط باید چگونه باشد . باکمی دقت می بینیم اولین چیزی که به ذهن می رسد مسئله بهداشت است که این خود به دو صورت است ؛
1ـ بهداشت زیستی محیط
2ـ بهداشت روانی در این محیط
بهداشت زیستی یعنی حفظ پاکیزگی در فضای مدرسه که این موارد مختلف را  دارد :
الف : ریختن آشغال در کلاس و حیاط و … زیرا ریختن زباله در فضای مدرسه باعث جمع شدن مگس و باکتریهای مختلف می شود و این امر سبب بیمار شدن دانش آموزان می گردد .
ب ـ مورد دیگر نمناک و رطوبتی نبودن فضای آموزشی است زیرا اگر کلاسهای درس نمناک باشد باعث بروز بیماری در دانش آموزان می شود و علاوه بر آن مکان مناسبی می شود برای رشد میکروبها
ج ـ تمیز بودن دستشویی ها و توالت ها یکی دیگر از مواردی است که باید رعایت شود آلوده کردن دستشویی ها و توالت ها باعث بروزانواع بیماریها می شود مثلا کسی که بیمار است نباید آب دهانش را داخل دستشویی بیندازد چون این کار باعث پخش میکروب در هوا و بیمار شدن سایر دانش آموزان می شود همچنین است رعایت نظافت توالت ها ، اگر دانش آموزی خود را ملزم به حفظ بهداشت فردی نکند و پس از استفاده از توالت آن را تمیز نکند سایرین         نمی توانند از آن استفاده کنند و همین امر باعث پیدایش بیماریهای کلیوی می شود و اگر هم کسی به اجبار استفاده کند میکروبهای موجود در آن فضا او را بیمار می کنند .
د ـ حفظ بهداشت در فروشگاه مدرسه یکی دیگر از نکات مهمی است که هم دانش آموزان و هم مسئولین باید به توجه کنند . محیط فروشگاه باید کاملا مناسب با استانداردهای سازمان بهداشت باشد و همچنین مواد خوراکی آن باید سالم باشد و تاریخ مصرف آن نگذشته باشد .

ت – کتابخانه از دیگر مکانهایی است که باید نظافت و بهداشت در آن رعایت شود . در زمینه بهداشت زیستی به همین مقدار بسنده می کنیم و به بهداشت روانی محیط می پردازیم :

الف ـ بهداشت روانی در کلاس درس نباید طوری باشد که سروصدای خارج از کلاس دائما در آن شنیده شود و تمرکز دانش آموزان را به هم بریزد بلکه باید کاملا آرام باشد تا دانش آموزان احساس آرامش کند و با راحتی درس بخواند .

ب ـ نور کلاس نباید طوری باشد که دانش آموز را اذیت کند ، نهایتا باید    پنجره ها و نورگیرهای کلاس در مکانی مناسب باشند و همچنین نور لامپهای کلاس طوری تنظیم شوند که باعث آزار چشم دانش آموزان نگردد .

ج ـ نوع چیدن نیمکتها و نشستن دانش آموزان و حتی زوایای نشستن معلم باید کاملا با دقت باشد و آرامش دانش آموزان را تأمین کند .

د ـ زنگ مدرسه نباید خیلی بلند و استرس زا باشد .

ت ـ محیط حیاط مدرسه هم باید محیطی دوستانه باشد نه اینکه دانش آموزان با هم دعوا کنند و محیط نا امن گردد .

پ ـ برخورد معلمین و کادر دفتری باید با دانش آموزان طوری باشد که او در کنار آنها احساس آرامش کند و خیلی راحت بتواند با آنها ارتباط برقرار کند و نکته دیگر که هم باید در قسمت اول یعنی بهداشت زیستی محیط مورد توجه قرار گیرد و هم در این قسمت رفت و آمد در این منطقه با مشکل برخورد نکند ،

امیدواریم همه ما در رعایت این نکات دقت لازم را داشته باشیم تا دانش آموزان بتوانند در فضایی سالم به تحصیل بپردازیم و هر روز بیشتر از روز گذشته از نظر علمی پیشرفت نماییم .

مقاله
نام منبع: وبلاگ آموزشی

داستان واقعی جوان فقیر کارگر و گوهرشاد خاتون

 

داستان واقعی جوان فقیر کارگر و گوهرشاد خاتون

 

گوهر شاد  یکی از زنان باحجاب بوده همیشه نقاب به صورت داشته و خیلی هم مذهبی بود. او می خواست در کنار حرم امام رضا (ع) مسجدى بنا کند .

 

به همه کارگران ومعماران اعلام کرد دستمزد شما را دو برابر مى دهم ولى شرطش این است که فقط با وضو کار کنید و در حال کار با یکدیگر مجادله و بدزبانى نکنید و با احترام رفتار کنید. و اخلاق اسلامى و یاد خدا رارعایت کنید . او به کسانى که به وسیله حیوانات مصالح و بار به محل مسجد می‌آورند علاوه بر دستور قبلى گفت سر راه حیوانات آب وعلوفه قرار دهید و این زبان بسته ها را نزنید و بگذارید هرجا که تشنه و گرسنه بودند آب و علف بخورند . بر آنها بار سنگین نزنید و آنها را اذیت نکنید . اما من مزد شما را دو برابر مى دهم ..

 

گوهرشاد هرروز به سرکشی کارگران به مسجد می رفت؛ روزى طبق معمول براى سرکشى کارها به محل مسجد رفت بود، در اثر باد مقنعه و حجاب او کمى کنار رفت و یک کارگر جوانى چهره او را دید . جوان بیچاره دل از کف داد و عشق گوهرشاد صبر و طاقت از او ربود تا آنجا که  بیمار شد و بیمارى او را به مرگ نزدیک کرد. چند روزی بود کهبه سر کار نمی رفت0 و گوهر شاد حال او را جویا شد . به او خبر دادند جوان بیمار شده لذا به عیادت او رفت..

 

چند روز گذشت و روز به روز حال جوان بدتر می شد. مادرش که احتمال از دست رفتن فرزند را جدى دید تصمیم گرفت جریان را به گوش ملکه گوهرشادبرساند .وگفت اگر جان خودم را هم از دست بدهم مهم نیست. اوموضوع را به گوهرشاد گفت و منتظر عکس العمل گوهرشاد بود. ملکه بعد از شنیدن این حرف با خوشرویى گفت: این که مهم نیست چرازودتر به من نگفتید تا از ناراحتى یک بنده خدا جلوگیرى کنیم؟ و به مادرش گفت برو به پسرت بگو من براى ازدواج با تو آماده هستم ولى قبل از آن باید دو کار صورت بگیرد . یکى اینکه مهر من چهل روز اعتکاف توست در این مسجد تازه ساز . اگر قبول دارى به مسجد برو و تا چهل روز فقط نماز و عبادت خدا را به جاى آور. و شرط دیگر این است که بعد از آماده شدن تو . من باید از شوهرم طلاق بگیرم . حال اگر تو شرط را مى پذیرى کار خود را شروع کن.

جوان عاشق وقتى پیغام گوهر شاد را شنید از این مژده درمان شد و گفت چهل روز که چیزى نیست اگر چهل سال هم بگویى حاضرم . جوان رفت ومشغول نماز در مسجد شد به امید اینکه پاداش نماز هایش ازدواج ووصال همسری زیبا بنام گوهرشاد باشد . روز چهلم گوهر شاد قاصدى فرستاد تا از حال جوان خبر بگیرد تا اگر آماده است او هم آماده طلاق باشد . قاصد به جوان گفت فردا چهل روز تو تمام مى شود و ملکه منتظر است تا اگرتو آماده هستى او هم شرط خود را انجام دهد . جوان عاشق که ابتدا باعشق گوهرشاد به نماز پرداخته و حالا پس از چهل روز حلاوت نماز کام او را شیرین کرده بود جواب داد : به گوهر شاد خانم بگوید اولا از شما ممنونم و دوم اینکه من دیگر نیازى به ازدواج با شما ندارم. قاصد گفت منظورت چیست؟ مگر تو عاشق گوهرشاد  نبودى ؟؟ جوان گفت آنوقت که عشق گوهرشاد من را بیمار و بى تاب کرد هنوز با معشوق حقیقى آشنا نشده بودم ، ولى اکنون دلم به عشق خدا مى طپد و جز اومعشوقى نمى خواهم . من با خدا مانوس شدم و فقط با او آرام می گیرم. اما از گوهر شاد هم ممنون هستم که مرا با خداوند آشنا کرد و اوباعت شد تا معشوق حقیقى را پیدا کنم .

گنجشک و آتش

 

گنجشکی با عجله و تمام توان به آتش نزدیک می شد و برمی گشت!

پرسیدند : چه می کنی ؟

پاسخ داد : در این نزدیکی چشمه آبی هست و من مرتب نوک خود را پر از

آب می کنم و…

آن را روی آتش می ریزم !

گفتند : حجم آتش در مقایسه با آبی که تو می آوری بسیار زیاد است !

و این آب فایده ای ندارد!

گفت : شاید نتوانم آتش را خاموش کنم

اما آن هنگام که خداوند می پرسد : زمانی که دوستت در آتش

می سوخت تو چه کردی؟

پاسخ میدم : هر آنچه از من بر می آمد!

 

علل خستگی معلمان در کلاس درس

 

اشاره ای به علل خستگی معلمان در کلاس درس

 

حمید رضا ترکمندی - کارشناس ارشد مدیریت

 

 امام علی (ع) فرمودند:

إن‎‏َّ هذِِهِ الْقُلوبَ تَمَلُّ‏‏‎ُّ كَما تَمَلُّ الْأبْدانُ فَابْتَغوا لَها طَرائِفَ الْحِكَمِ.
دلها مانند بدنها خسته می‌شوند پس (برای رفع خستگی آنها) حكمتهای تازه بجویید.(نهج البلاغة، حكمت91)

 

خستگیبدنی و روحی برای انسان ، حالتی آزار دهنده  است که تقریبا" تمام توان و انرژی وی را تحت تاثیر قرار داده و از کارایی  افراد می کاهد . و درتعریف آن گفته شده :

 "خستگی  Fatigue  کاهش توانایی انجام دادن کار است ، خواه  کار بدنی باشد یا ذهنی  . 

  خستگی ،  آسیب دیدن عمل دستگاههای  حسی، عصبی، یا عضلانی که در نتیجه انگیزش و فعالیت مداوم پیدا می شود .

خستگی، بیزاری و سیری است که یک احساس بدنی خاص می باشد

عصبانیت Nervousness  حالت تنش درونی ، بی آرامی ، و حساسیت فوق العاده را می گویند.

 (فرهنگ علوم رفتاری،شعاری نژاد)"

        منظور ما در این نوشته کوتاه ،  خستگی اعصاب،ضعف عصبی ، نوراستنی Neurasthenia  نیست . خستگی اعصاب یک بیماری کنشی است که با احساس ضعف و کاهش فعالیت بدنی و ذهنی مشخص می شود . بیماری عصبی است که شخص مبتلا دایما" از ضعف و خستگی بدنی و ذهنی ، احساس سنگینی در سر ، ضعف حافظه و سایر عوارض شکایت می کند . البته این احساس ، نتیجه فعالیت عضلانی و ذهنی نیست بلکه یک نوع خستگی خیالی است که در اثر اضطراب روانی پیدا می شود  (فرهنگ علوم رفتاری،شعاری نژاد)

         به دلیل اهمیت موضوع ، صرفا" برخی عوامل ، به اختصار و تیتروار خواهد آمد به این هدف که سایر نویسندگان آگاه  و مسلط به موضوع در اینترنت ، نشریات و غیره  به ارائه راهکارهایی برای غلبه برخستگی و کاهش تاثیرات سوء آن ترغیب گردند.

         معلمان هم مانند سایر افراد ممکن است دچار خستگی شوند ، کار  ارزشمند معلم به دلایل بسیار با دیگر مشاغل تفاوتهایی دارد ؛ معلم در کلاس باید از دانش آموزان  ارزشیابی شفاهی و کتبی داشته ،  کلاس را مدیریت و اداره نماید ، سر و صدا و گرمی و سردی  را تحمل کند، واکنش دانش آموزان  را نسبت به تشویق و تنبیه های احتمالی زیر نظر بگیرد ، محبت بورزد، عواطف مختلف از خود بروز دهد، در آن واحد با چندین نفر با وجود تفاوتهای فردی آشکار ، سر و کار دارد، به پرسشهای همه پاسخ دهد، از یادگیری تک تک دانش آموزان  اطمینان حاصل کند ، به پیشرفتهای شاگردان توجه نموده و برای ارتقای سطح کیفی کلاس تلاش کند ،  آشتی دهد ، تشویق کند ، (به جای واژه تنبیه چه بنویسیم؟)  تنبیه کند ، ارتباط بین خود و والدین و مدرسه را ایجاد نماید،دل بسوزاند ، عشق بورزد ، هر دانش آموز را در فرایند آموزش و یادگیری سهیم کند ، دانش آموزان را به نوبه  مطرح کند ، اشکال بگیرد ، رفع اشکال کند ، قضاوت کند ، راهنمایی کند ، نمره دهد، بیش از دیگران مراقب اعمال خود باشد،پند و اندرز دهد و ...

        از طرف دیگر، دانش آموزان  هم مجبورند برای ساعاتی در کلاس نشسته ، مقررات و نظم را رعایت کنند، به پرسشهای معلم پاسخ گویند ، و هر کدام انتظار دارند در  جریان یاددهی و یادگیری  مشارکت داده شوند، سردی و گرمی و سر و صدای کلاس را تحمل کنند ، نسبت به فضای آزاد  منزل و حیاط مدرسه ، از جنب و جوش  خود بکاهند  و ...www.zibaweb.com

       معلم باید حواس کلیه دانش آموزان را هنگام تدریس به خود جلب نماید ، از انتقال صحیح اطلاعات به دانش آموز اطمینان یافته و نکات لازم در شیوه های تدریس خود را مد نظر قرار داده و برای موثر بودن تلاش خود ، همواره به ارزیابی روش خود و میزان یادگیری دانش آموزان بپردازد ، انتظارات مدرسه و  خانواده را در مورد دانش آموزان در حد ممکن بر آورده سازد و ...

      

       مجموعه موارد بالا و صدها مورد فعالیتهای دیگر معلم در کلاس ، می تواند خستگی  وی را به دنبال داشته باشد ...  اما برخی عوامل موثر بر افزایش خستگی معلمان در کلاس چیست ؟

   در زیر  خلاصه ای از این عوامل ذکر می شود که ممکن است  در برخی مدارس و برای برخی معلمان مصداق نداشته باشد و البته جا دارد  هر کدام از بندها ، جداگانه و به دقت بررسی شود و راهکارهایی برای به حداقل رساندن  تا ثیر آنها در خستگی معلمان ارائه شود ، موارد مذکور  صرفا" براساس تجربه شخصی تعدادی از همکاران و جهت اطلاع آورده شده اما معلمان  باتجربه  و دارای  سابقه خدمت بالا ، تاکید می کنند  که از تمام عوامل موثر تر بر خستگی معلم ، این است که  "  معلم تمام وقت کلاس را به خود اختصاص دهد"  و از روش تدریس هایی که دانش آموزان در آن کاملا" منفعل هستند ، استفاده گردد.  ضمنا" تجربه نشان داده که دانش آموزان به درس و تدریس معلمان پر انرژی ، شاداب و سر حال  در کلاس ، توجه بیشتری داشته و مطالب ارائه شده را بهتر یاد گرفته و در کل ، از  نظر آنان ،  اینگونه معلمان از نظر اکثر دانش آموزان ، افرادی دوست داشتنی ، موثر و کارا هستند  ، بر عکس  گرچه اطلاعات علمی برخی معلمان بسیار خوب و حتی نحوه ارائه درس در کلاس هم اشکالی ندارد اما به دلیل اینکه ، مطالب را با شادابی و حرارت به دانش آموزان ارائه نمی دهند ، میزان توجه و یادگیری آنان در کلاس کمتر خواهد شد .

 

 

عوامل خستگی مربوط به معلم:

 

*نداشتن برنامه و طرح درس مشخص برای یک جلسه آموزشی.

*عدم هماهنگی معلمان و کادر  مدرسه در تنبیه و تشویق دانش آموزان و اینکه ممکن است از برخوردهای محبت آمیز  و یا تشویق و تنبیه و روش تدریس  معلم ، سوء استفاده کنند.

*این نگرش که ؛ بیش از اندازه فعالیت می کند و کسی قدرش را نمی داند .

* داشتن این نگرش که کار  وی مهم ، مفید و موثر نیست و نتیجه ای مشهود در دانش آموزندارد.

*داشتن این نگرش که تاثیر  کار معلم در سطح جامعه چندان مشهود نیست .

*مشکلات شخصی معلم مربوط به خارج مدرسه ، مانند  داشتن فرزند کوچک ، استراحت ناکافی ،مشکلات مادی ،مشکلات جسمی

*انتقال ناخواسته (احتمالی) مشکلات شخصی و عصبانیت ها به کلاس درس توسط معلم.

*استفاده از یک روس تدریس یکنواخت مانند روش تدریس سخنرانی صرف که دانش آموزان  به صورت کامل شنونده و منفعل خواهند بود .

* عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی در کلاس ، پس کلاس تنوعی برای دانش آموز نخواهد داشت و ممکن است رغبتی به شنیدن سخنان معلم نداشته  و توجهی به کلاس ننمایند.

*تاکید معلم به انضباط خشک کلاسی دانش آموزان ، که ابتدا منجر به کسالت دانش آموز و سپس معلم خواهد شد.www.zibaweb.com

*عدم رضایت شغلی معلم .

*حساسیت بیش از حد معلم به جنب و جوش دانش آموزان و رعایت مقررات کلاسی و درگیری های احتمالی پس ازآن.

*اختصاص اوقات کلاس به رسیدگی به درگیری ها ی خود با دانش آموزان ، و دانش آموزان با یکدیگر.

*تاکید احتمالی برخی مناطق  ، مدیران مدارس و بازرسان ، به داشتن نمرات ثبت شده بیشتر توسط معلمان در دفتر نمره ، بدون توجه به انواع شیوه های ارزشیابی و فقط تاکید بر  نمرات پرسش پای تخته .که  این سبک ارزشیابی ، به میزان زیادی از انرژی معلمان کاسته و آنان را باکمبود وقت مواجه می کند .

* و سایر عوامل

 

 

عوامل خستگی معلم مربوط به دانش آموزان ، کلاس و محتوای دروس:

 

*بی توجهی دانش آموزان به کلاس در اثر درگیری های احتمالی.

*بی توجهی دانش آموزان به تدریس معلم به دلیل امتحان یا پرسش ساعت قبل یا بعد .

*آلودگی هوای کلاس ، بیماریهای واگیردار ، گرو خاک در کلاس.

*خستگی دانش آموزان در ساعات آخر  و معلم مجبور است مکررا" توجه آنان را به کلاس و درس جلب نماید.

*خستگی دانش آموزان به دلایل متعدد مانند  مسابقات ساعات قبل، عدم استراحت و خواب کافی در منزل.www.zibaweb.com

*عدم آمادگی دانش آموزان برای پاسخگویی  یا امتحان و مقاومت و چانه زنی در برابر  پرسش یا ارزشیابی معلم .

*وجود دانش آموزان بی انضباط، بی نظم، مزه پران، متلک گو، و مخل نظم کلاسی که معلم را مجبور به تذکرات مکرر خواهد کرد. گاهی علل بی نظمی در کلاس ناشی از خود دانش‌آموز است . برخی از این علت ها عبارت است از :

1 ) ناراحتی های جسمی ، روحی و روانی

 2 ) نداشتن علاقه و انگیزه 

 3 ) سر در گم بودن و بی اعتنایی به انتظارات معلم و قوانین و مقررات مدرسه و کلاس درس

 4 ) نداشتن برنا مه ی مشخص مطالعه

 5 ) کم خوابی و خستگی مفرط

 6 ) انجام ندادن تکالیف خود

 7 ) تغذیه ی نا مناسب 

 8 ) نا امیدی احتمالی به آینده 

 9 ) استقلال طلبی و مقابله با اقتدار معلم

 

*جذاب نبودن محیط داخلی کلاس مانند رنگ نامناسب درب و دیوار ، نداشتن پرده های مناسب و زیبا،و سایر امکانات جزیی کلاس .

*حواس پرتی مکرر دانش آموزان در اثر سر و صدای بیرون مدرسه ، داخل سالن ، تنبیه های احتمالی در سالن و غیره که معلم را مجبور به تجمیع حواس دانش آموزان می کند .

*وجود مشکلات جدید مانند  آوردن موبایل به کلاس توسط دانش آموزان، و در نتیجه حواس پرتی آنان و تذکرات مکرر معلم و یا ایجاد سوال برای معلم که چرا  تعدادی از دانش آموزان اصلا" به سخنان معلم توجهی ندارند ؟

*نبود رغبت و انگیزه کافی دانش آموزان به درس و کتاب و تحصیل .

* درگیریها و تنبیه های احتمالی دانش آموزان در ساعات قبل و ترس از ساعت بعد .

* درگیریهای شخصی و قهر و دعوای دانش آموزان با هم در کلاس و یا حیاط و بیرون از مدرسه  و یا تنبیه و محرومیت های دسته جمعی آنان .

*جذاب نبودن محتوای مواد آموزشی و یا حجم بالای برخی کتب درسی .

*سختی برخی مواد درسی.

 

عوامل خستگی معلم مربوط به مدرسه ، مدیریت ،دفتر و همکاران

 

* جذاب نبودن سالن و حیاط مدرسه مانند رنگ ، فضای کافی و غیره

*نبود کارگاه و آزمایشگاه مجهز و فعال و در دسترس معلم و دانش آموز برای تنوع بخشی به روش های تدریس.

*نبود امکانات کافی کمک آموزشی که در اختیار معلم قرار بگیرد و وی را مجبور  به استفاده از روش تدریس سخنرانی صرف می کند .

*نبود مشاوره قوی برای راهنمایی دانش آموزان و حل برخی مشکلات آنان.

* وجود معاون یا مدیر بسیار سختگیر که دانش آموزان را به اعمال فشار و سختگیری عادت داده و معلم نیز در این رابطه دچار مشکل خواهد شد.

* ندادن بازخورد به معلم توسط مدیریت مدرسه  در مورد فعالیت های دلسوزانه و مشهود  وی و عدم توجه به کارهای انجام شده توسط معلم در کلاس و مدرسه.

*بی انگیزگی احتمالی مدیر مدرسه  Principalو عدم علاقه به مسئولیت خود و انتقال این بی علاقگی به معلمان .

*سخنان تکراری (احتمالی) همکاران در  اوقات زنگ تفریح در دفتر مدرسه ، آبدارخانه و سالن و گلایه از موارد مختلف و ندادن انرژی مثبت به هم  و نپرداختن به انتقال تجربه و تقویت روحیه همکاران.

*عدم پذیرایی مناسب از همکاران در زنگ تفریح ، و وجود درگیریهای احتمالی دفتر با دانش آموزان و رسیدگی به آن در زمان استراحت معلم.

*نبود کتابخانه فعال ، نبود سالن کنفرانس یا محلی که معلم برخی اوقات دانش آموزان را جهت تنوع بدانجا برده و تدریس نماید.

*عدم توجه به نوآوری و ابتکارات معلمان توسط کادر مدیریت مدرسه.

*ارزشیابی یکنواخت و برای رفع تکلیف از کلیه معلمان ، نبود تفاوت بین کارکنان معمولی و کارکنان فعال و کوشا.

*وجود برخی همکاران بی انگیزه منفی باف و آنهایی که پشت سر هم انرژی منفی(؟) به دیگران منتقل می کنند .

* وجود برخی همکاران که با فعالیت های نوآورانه و غیر سنتی  مخالفت کرده و شخص را از کار خود دلسرد می نمایند، ومدیریت نیز به تبع آنان ،بدان کارهای نوآورانه توجهی نمی کند .

*وجود کادر مدیریت خسته و بی انگیزه در مدرسه که به صورت سنتی به وضع موجود رضایت داده و در پی تحرک و نوآوری و تشویق نیستند .

*ایراد گیری بیش از حد برخی والدین به معلم ، مدیر ، معاون و کارکنان مدرسه ، که ممکن است  آنان را در انجام وظایف خود ، محتاط  کند .

* محافظه کاری بیش از حد کادر مدیریت ، که فضایی کسل کننده را در مدرسه به وجود خواهد آورد.

* عدم توجه احتمالی بازرسان ، ادارات و دوایر به فعالیت های موثر معلمان دلسوز ، نوآور و خلاق .

* وجود مدیران به نگرش مدیریت ذره بینی در مدارس و کنترل دقیق و سختگیرانه بر اعمال معلم در مدرسه.

* حاکم شدن این نگرش نادرست که : ممکن است بین افراد فعال و غیر فعال در این سازمان تفاوتی وجود ندارد !که موجب بی انگیزگی معلمان خواهد شد .www.zibaweb.com

*حاکم شدن یک فضای محافظه کاری ، انضباط خشک ، و عدم توجه به نشاط و شادابی فضای مدرسه و دانش آموزان ، وجود تذکرات مکرر  مبنی بر رعایت مقررات  و موازین انضباطی غیر ضروری دانش آموزان  و در کل اعمال فشار بر دانش آموزان که این فضای غیر شاداب ، اثر خود را بر معلمان  نیز خواهد گذاشت.

*ندادن انگیزه و انرژی به معلمان در جلسات شورای معلمان مدرسه و برگزاری آن به صورت تکراری و غیر مفید و  دعوت نکردن از کارشناسان برای ارائه روشهای جدید مقابله با خستگی معلمان و ...

 

با توجه به هر کدام از بندهای بالا(در صورتیکه برای معلمان مصداق داشته باشد) پیدا کردن راهکارهای در دسترس ، ممکن است . که این کار ابتدا توسط خود همکاران و یا توسط متخصصان و کارشناسان مختلف  انجام شود .مدیران مدارس سهم به سزایی در کاهش میزان خستگی معلمان در مدرسه داشته و می توانند با ایجاد فضایی شاد و محیطی دوست داشتنی و با تاکید بر روشهای ایجاد انگیزه در همکاران ، بسیار موثر واقع شوند .

... در صورت داشتن تجربیات مفید در این زمینه ، ما را از نظرات مفید خود بهره مند ساخته و به ایمیل ما ارسال نمایید.

     

 

*****************
چند روش براي كاهش خستگي معلمان

این قسمت ازmagiran.com آورده شده است.* اولين كار پس از ورود به منزل، اين است كه به پشت دراز بكشيد وعضلات ارادي بدن را كاملاً شل كنيد. پلك ها را روي هم گذاشته وسعي كنيد به همان حالت باقي بمانيد و به چيزي فكر نكنيد.
* خستگي حنجره وگرفتگي صداي خود را نيز با دم كرده جعفري و گل گاوزبان و خوردن شلغم پخته رفع كنيد.
* خستگي كار روزانه و تنش هاي عصبي روي چشم تاثير منفي دارد. سه نوع حركت ورزشي براي رفع خستگي چشم پيشنهاد مي شود:
* نگاه كردن به بالاو پائين بدون حركت سر به تعداد ۱۰ بار.
* نگاه كردن به چپ و راست بدون حركت سر به تعداد ۱۰ بار.
* قرار دادن دست ها براي چند لحظه روي چشم و برداشتن آنها.
البته شستن چشم با چاي تازه دم شده و خيساندن يك قاشق غذاخوري برگ رازيانه در ۲۵۰ سي سي آب جوش به مدت دو ساعت و عبور دادن آن از صافي و شست وشوي چشم با آن نيز مي تواند به رفع خستگي چشم كمك كند.
* يكي از علل اصلي خستگي پس از كار روزانه، كمر درد است، براي پيشگيري از بروز كمردرد يا به حداقل رساندن آن توصيه هاي زير كمك كننده است:
* استفاده نكردن از كفش هاي تنگ و باريك.
* استفاده از صندلي دسته دار و تا حد امكان بدون چرخ و داراي ارتفاع و پهناي مناسب كه پشتي صندلي تا شانه ادامه داشته باشد.
* در كلاس درس، بايد طوري بنشينيد كه زانو بالاتر از ران قرار گيرد و از زيرپايي هم استفاده شود.
* در كلاس درس نبايد به مدت طولاني سر پا ايستاد.
* انجام دادن حركات كششي و نرمشي روزانه به مدت ۲۰ دقيقه و استفاده از فنون گوناگون ماساژ عضلات، به ويژه ماساژ اندام ها.
* براي رفع خستگي روزانه و به دست آوردن انرژي مورد نياز، بايد خواب خوبي داشته باشيد، بنابراين خوابيدن و بيدار شدن سر وقت و سر ساعت براي حفظ نظم خواب ضرورت دارد.
* خوردن غذاي سبك و قابل هضم در شب، دوش گرفتن قبل از خواب،  و خوابيدن به مدت ۷ تا ۸ ساعت در طول شبانه روز هم توصيه مي شود.
**********************